Jeden kilometr – ile to metrów?

Wiedza na temat podstawowych jednostek miar powinna być powszechna dla każdego z nas. Z większości takich jednostek korzystamy w życiu codziennym, powinniśmy zatem wiedzieć, co oznaczają ich dokładne nazwy. Trzeba oczywiście wiedzieć również rzeczy takie jak to, ile metrów ma jeden kilometr czy ile gramów zawiera jeden kilogram. W przypadku jednostek zaczynających się od przedrostka „kilo-„, sprawa jest bardzo prosta.

Co oznacza przedrostek „kilo-„?

Podobnie jak mnóstwo innych słów i nazw w języku polskim – szczególnie tych, które są powszechnie spotykane również w innych językach europejskich – przedrostek „kilo-” wywodzi się z języka greckiego. Starożytni Grecy oraz Rzymianie stworzyli podstawy współczesnej nauki, a z ich zdobyczy – oczywiście po wielu modyfikacjach i ulepszeniach – korzystamy po dziś dzień. Słowo „kilo” wywodzi się od greckiego słowa „chilioi”, oznaczającego po prostu „tysiąc”.

Jeśli ktoś zatem chce szybko przypomnieć sobie 1 km ile to m, wystarczy tylko spojrzeć na przedrostek „kilo-„. W połączeniu ze słowem „metr”, pełne słowo „kilometr” oznacza dosłownie „tysiąc metrów”.

Przedrostek „kilo-” jest oczywiście powszechnie spotykany również w innych jednostkach miary. Przykładowo „kilogram” oznacza „tysiąc gramów”. „Kilotona” – „tysiąc ton”. Szczególnie w języku angielskim powszechnie stosuje się skrótową formę słowa „kilo-„, zapisując je po prostu „k”. W mowie powszechnej, szczególnie w dobie internetu, można spotkać się z takim właśnie zapisem liczb. Przykładowo „5 k” oznacza pięć tysięcy.

Istnieją również inne przedrostki wywodzące się ze starożytnych języków, które są dziś powszechnie stosowane w odniesieniu do jednostek miar. Innym bardzo popularnym z nich jest „mili-„. W tym przypadku wywodzi się on nie z greki, a z łaciny, i ma te same korzenie co słowo „mila”. „Mili-” jest przeciwieństwem „kilo-” i oznacza jedną tysięczną część danej rzeczy. Skoro już wiadomo 1 km ile to m, warto też pamiętać, ile wynosi na przykład milimetr.

Skoro jeden kilometr dzieli się na tysiąc metrów, to jeden metr wynosi tysiąc milimetrów. Analogiczne, przedrostek „mili-” stosować można też do innych jednostek.

Kilometr a inne jednostki długości

Kilometr jest dziś najpopularniejszą jednostką odległości w Polsce i w większości państw europejskich. Każdy z nas wie 1 km ile to m, a wszystkie odległości czy planowane przez nas trasy mierzymy właśnie w kilometrach. Nie wszędzie jest on jednak tak podstawową jednostką. Istnieją kraje, w których stosuje się zupełnie inne sposoby na mierzenie i oznaczanie odległości. Drugą najpopularniejszą na świecie jednostką jest mila.

Mila jako jednostka długości powszechnie kojarzy się ze Stanami Zjednoczonymi i Wielką Brytanią. Mila aż do XVIII wieku i Rewolucji Francuskiej była jednak powszechnie stosowana niemalże w całej Europie. Sama pochodzi od starożytnej, rzymskiej jednostki, za pomocą której dawni mieszkańcy Italii i podbitych przez siebie terenów mierzyli przebywane przez siebie odległości.

Rzymska mila wynosiła tysiąc kroków, przy czym „krok” również stanowił oficjalną jednostkę długości. Jak sama nazwa wskazuje, bazowała ona na odległości jaką człowiek jest w stanie pokonać po wykonaniu jednego kroku. W przybliżeniu było to 1.4 metra. Rzymska mila była zatem dłuższa niż współczesny kilometr.

W późniejszych wiekach mila nadal była popularną jednostką długości w całej Europie, choć jej długość ulegała zmianom. Doszło nawet do tego, że w Europie jednocześnie funkcjonowało kilka lokalnych wersji tej jednostki, których długość w rzeczywistości była odmienna. Przykładowo, w średniowiecznej Brytanii mila angielska, szkocka i walijska znacznie się od siebie różniły.

Mimo wszystko mila to nadal jedna z głównych jednostek odległości. Jeśli ktoś wie 1 km ile to m, warto również dowiedzieć się, ile tak naprawdę wynosi jedna mila. Dziś jednostka ta na terenie Wielkiej Brytanii i Stanów Zjednoczonych jest już dokładnie określona i wynosi 1 609,344 metrów.

Kiedy powstał kilometr?

Skoro przez długi czas kilometr nie był oficjalną i najbardziej powszechnie stosowaną jednostką miary, warto dowiedzieć się, kiedy właściwie zyskał on taki status. W kulturze i nauce europejskiej bardzo wiele zmieniło się pod koniec XVIII wieku, kiedy wybuchła wielka Rewolucja Francuska. W jej wyniku stworzono m.in. zupełnie nowy i skodyfikowany system miar, który miał zastąpić dotychczas używane. Ustalono wówczas długość metra. Pomimo tego, że Rewolucja ostatecznie upadła, to jednak niektóre jej osiągnięcia przetrwały znacznie dłużej. W ciągu XIX wieku kilometr wszedł do powszechnego użytku w całej Europie, początkowo zdobywając popularność w Niderlandach i Niemczech.

Wydaje się, że 1 km ile to m to bardzo proste pytanie. Praktycznie każdy wie, że jest to 1000 metrów, bowiem wszystko to stanowi podstawowe jednostki długości z których korzystamy na co dzień. Warto jednak wiedzieć więcej o tych jednostkach, ich historii oraz powiązaniach z innymi, dotyczącymi chociażby wagi czy objętości. Wiele ich elementów oraz stosowanych w nich przedrostków wywodzi się z tych samych korzeni, przez co cały ów system jest mocno ze sobą powiązany.

Zobacz też: