Czym jest ciasto filo?

Ciasto filo, jest rodzajem bardzo cienkiego ciasta, do którego sporządzenia używa się maki, oliwy, soli i wody. Nazwa ciasta, pochodzi z języka greckiego i w tłumaczeniu na język polski, oznacza słowo“liść”. Dlaczego akurat liść, dowiemy się tego za chwilę. W Macedonii i w Bułgarii, mówi się na nie kora.

Ciasto filo, jak wspomnieliśmy, wykonuje się z produktów, którymi są mąka, oliwa, sól i woda. Składniki te miesza się ze sobą, tak by w efekcie powstać mogła luźna, kleista masa. Surową masę , rozwałkowuje się na stole, dzieląc ją najpierw na drobniejsze części.

źródło: Cookrate – Polska

Z CZEGO SIĘ ROBI I JAK SIĘ PRZYGOTOWUJE CIASTO FILO?

Z każdej części, robimy cienki placek, który następnie przy pomocy silikonowego pędzelka, smarujemy dokładnie roztopionym masłem, z jednej i z drugiej strony. Tak przygotowane placki z ciasta filo, należy teraz upiec. Proces pieczenia ciasta filo, sprawia, że pojedyncze jego placki, mogą kojarzyć się z suchym, jesiennym liściem. Być może to właśnie, mieli na myśli ludzie, którzy nadali ciastu, właśnie taką nazwę? Co dalej jeśli chodzi o przygotowania ciasta? Pierwszy krok, polega na stworzeniu luźnej jego struktury, czyli wymieszaniu mąki z oliwą z dodatkiem soli do smaku. Następnie miarkujemy wodę, czyli dodajemy ją powoli do ciasta dla uzyskania efektu rozrzedzania.

Jeśli konsystencja filo jest zbyt rzadka, dodajemy mąkę dla jej zagęszczenia. Ciasto powinno być miękkie i elastyczne oraz w łatwy sposób odklejać się od ręki. Przed rozwałkowaniem z niego cienkich placków i posmarowaniem ich roztopionym masłem, odstawiamy ciasto filo na 30 minut, by mogło się nam dzięki temu, dobrze związać.

Choć kojarzone jest z Grecją, to historia ciasta filo, sięga czasów bardzo dla nas dawnych i nie jest pierwotnie związana ze znaną nam kuchnią Europy Środkowo-Wschodnie czy z przepisami kuchni bałkańskiej. Jak się okazuje, ciasto filo jest częścią kultury osmańskiej i bliżej mu do tradycji tureckiej, niż jak z pozoru zwykliśmy sądzić, do naszej, europejskiej.

DO PRZYRZĄDZENIA JAKICH POTRAW, WYKORZYSTUJE SIĘ CIASTO FILO?

Ciasta filo nie jada się raczej bez dodatków. Podobnie jak polskiego makaronu czy ciasta, jakie zwykle sporządza się do lepienia różnego rodzaju pierogów. Stanowi ono podstawę wielu, rozmaitych dań i smacznych potraw. W kuchni tureckiej, ciasto filo tradycyjnie stosuje się do przygotowania dwóch potraw, bez których w Turcji, trudno jest się obejść, a co dopiero mówić o suto zastawionym stole. Jest to baklawa i burek. Jeśli cenicie państwo sobie szczególnie, smaki kuchni tureckiej, na pewno mieliście już okazję w swoim życiu z daniami tymi się zetknąć.

Osobom, które nie miały do czynienia z baklawą i burkiem, podpowiemy, że pierwsze z nich, czyli baklawa, to rodzaj deseru, w którym pojedyncze warstwy ciasta filo, przekłada się drobno posiekanymi orzechami, wymieszanymi z miodem lub z cukrem, by następnie tak przygotowane ciasto, pokroić nożem w romby i zapiec w piekarniku na złoty kolor. Turecki burek natomiast, to rodzaj nadziewanego mięsem, szpinakiem lub warzywami placka, zawijanego w upieczone ciasto filo. Burek, jest w Turcji czymś co kojarzyć się nam może w podawanymi w fast foodach rollo kebabami, twistami czy polskimi naleśnikowymi krokietami.

CO WARTO JESZCZE WIEDZIEĆ NA TEMAT CIASTA FILO?

Jak wspomnieliśmy wyżej, ciasto filo ma długą i bardzo ciekawą historię. Związana jest ona z nawykami jakie panowały w Pałacu Topkapi w Imperium Osmańskim. Ten położony w centrum Stambułu pałac, przez 380 lat, pełnił rolę rezydencji sułtanów osmańskich. Jego budowa rozpoczęła się w 1453 roku. Wyobraźcie sobie zatem państwo, jak daleko w dziejach ludzkości, sięga historia zwykłego, pochodzącego z Turcji ciasta, znanego w całej Europie pod nazwą filo.

By nie popełnić rażących błędów przy jego samodzielnym przygotowaniu, powinniśmy jeszcze poznać. kilka istotnych szczegółów. Musimy pamiętać o tym, że do mąki i wody, dodajemy niewielką ilośc oliwy. Jest ona jedynie dodatkiem do całości, a nie podstawą ciasta filo. Niemniej bez niej nasze ciasto byłoby niekompletne i niezgodne z tradycyjną, turecką recepturą. W niektórych krajach, zamiast oliwy, do ciasta dodaje się białego octu. Jak pewnie się państwo już domyślacie, grzechem nie będzie, jeśli do naszego surowego jeszcze ciasta filo, dodamy i kapkę oliwy i octu. Tym samym, na pewno wzbogaci jego pierwotny smak. Jeśli do mąki i oliwy, dorzucimy kurze jajo, również nic na tym nie stracimy, a ciasto filo, wyda się potem mniej mączne.

Na koniec, warto podkreślić, że samodzielne przygotowanie tego smakołyku, jest dość czasochłonne i wymagać od nas może, sporej w tym wprawy. Dlatego warto jest zacząć praktykować już dziś i nie zniechęcać się początkowymi, złymi efektami naszych wypieków i starań. Wprawa, jak powszechnie wiadomo, przychodzi zawsze z czasem i możemy być pewni, że któregoś dnia, uda się nam uzyskać ciasto filo w wersji po prostu doskonałej. Do tego właśnie zmierza każdy, kto kocha kulinaria, przepisy i to, co ogólnie mamy na myśli, mówiąc o codziennym, praktycznym gotowaniu.

Najczęściej zadawane pytania:

Co zrobić z ciasta filo?

Ciasto filo świetnie nada się do przygotowania potraw zarówno na slodko, jak i na słono. Można nim śmiało zastąpić ciasto francuskie w wielu przepisach. Wytrawne dania z zasosowaniem ciasta filo to przykładowo:

Kieszonki z ciasta filo ze szpinakiem i fetą
Kieszonki z ciasta filo ze szpinakiem i grillowanym łososiem
Quiche z ciasta filo z kozim serem i suszonymi pomidorami

Słodkie przekąski z ciasta filo to np.:

Chrupiące koszyczki z ciasta filo z bitą śmietaną i owocami
Strudel z jabłkami
Kieszonki z ciasta filo z brzoskwiniami.

Gdzie można kupić ciasto filo?

Gotowe do upieczenia ciasto filo można kupić w większych sieciówkach, np. Auchan, Tesco lub Kaufland lub innych dobrze zaopatrzonych marketach. Jeśli nie spieszy nam się z zakupem „na dzisiaj” to bez problemu można zamówić ciasto filo w sklepach internetowych online.

Czym się różni ciasto filo od francuskiego?

Oba te ciasta są do siebie bardzo podobne, zbudowane są z wielu warstw cienkich płatów ciasta. Ciasto filo jest jednak dużo cieńsze niż ciasto francuskie. Różnią się też od siebie smakiem, gdyż do ich wyrobu wykorzystuje się inne produkty: do ciasta francuskiego dodaje się masła, natomiast tłuszczem w cieście filo jest olej.

Czy ciasto filo jest zdrowe?

Ciasto filo jest tak samo zdrowe, jak wszystkie produkty, które użyjemy do jego wytworzenia. Warto więc używać produktów jak najwyższej jakości. Należy jednak pamiętać, że samo ciasto filo jest produktem wysokowęglowodanowym, więc osoby chore na cukrzycę i osoby z zaburzoną gospodarką insulinową powinny spożywać je ostrożnie i w umiarkowanych ilościach. Zawiera ono także gluten, więc nie może być spożywane przez osoby chore na celiakię i z nadwrażliwością pokarmową na gluten.

Jak się piecze ciasto filo?

Ciasto filo jest cieniutkie i piecze się je krótko – ok 12-15 minut w zależności od nadzienia.

Z jakiej mąki jest ciasto filo?

Ciasto filo wyrabia się z oczyszczonej (białej) mąki pszennej (zawiera gluten)

Czy ciasto filo można smażyć?

Tak, oprócz pieczenia w piekarniku ciasto filo można też smażyć. Można je wykorzystać np. do zrobienia samos lub sajgonek i smażyć na głębokim tłuszczu.